Śledź nas na:


Jak interpretować wiersze?

Poprawna interpretacja wiersza to duże wyzwanie nie tylko dla uczniów w szkołach, ale często nawet dla znawców literatury. Podpowiadamy, w jaki sposób interpretować wiersze i na co zwrócić podczas interpretacji szczególną uwagę.

Tytuł i słownictwo

Na początku warto zwrócić uwagę na sam tytuł wiersza. Niektórzy autorzy pomijają go, tworząc dzieło, jednak tutaj należałoby się zastanowić, czy pominięcie tytułu nie było działaniem celowym? Tytuł to niejako wizytówka wiersza - ma on wprowadzać czytelnika do tematyki poruszanej w tekście właściwym. Kolejną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę, jest styl, w jakim napisany jest wiersz. W przypadku wierszy współczesnych zwykle nie ma większego problemu, ponieważ pisane są one językiem, którego każdy z nas używa na co dzień. Trudności przysparzają archaizmy, czyli wyrazy, które już dawno wyszły z użycia. Kluczem do właściwej interpretacji wiersza jest ich przetłumaczenie. Musimy bowiem zrozumieć sens wiersza, czyli to, co autor chciał nam przekazać. Oczywiście większość utworów ma drugie, znacznie głębsze dno, jednak nie będzie nam dane do niego dojść, jeśli nie przetłumaczymy niezrozumiałych słów. Przykład dobrej interpretacji? Zobaczmy na tą na stronie zinterpretuj.pl, gdzie autor pochyla się nad wierszem Non omnis moriar, Zuzanny Ginczanki, w jasny sposób opisując styl i formę literacką.

 

Informacje o autorze

W przypadku niektórych wierszy kluczem do ich interpretacji jest poznanie historii autora oraz zdobycie informacji o epoce, w której żył i tworzył. Wiersze można bowiem rozpatrywać w kontekście historycznym bądź w odniesieniu do konkretnej epoki literackiej. Niektórzy autorzy tworzą bardzo intymne dzieło, które nie sposób zrozumieć bez poznania bliżej sylwetki poety. Inni zaś w wierszach ukrywają poglądy polityczne lub własne zdanie na dany temat. Dotyczy to w szczególności dzieł, które powstają w czasach cenzury. Informacje o autorach możemy znaleźć zarówno w książkach, jak i w internecie. To samo dotyczy epok literackich. Dane dzieło może być zupełnie inaczej odczytane w kontekście współczesnym, a inaczej w odniesieniu do na przykład epoki romantyzmu.


Analiza środków stylistycznych

Każdy wiersz zawiera w sobie wiele różnego rodzaju środków stylistycznych. Epitety, porównania, personifikacje czy odwrotnie, animizacje to tylko przykładowe środki stylistyczne używane przez autorów. Nasycenie wiersza pewnymi środkami może mieć niebagatelny wpływ na jego interpretację. Czasami wystarczy nam znać podstawowe środki stylistyczne, czasami musimy jednak sięgnąć po bardziej zaawansowane. Często za pomocą środków stylistycznych twórcy starają się zwrócić uwagę na pewne aspekty wiersza, które są kluczowe do jego poprawnej interpretacji.

 

O czym jest wiersz?


Aby móc mówić o pełnej interpretacji wiersza, trzeba najpierw zastanowić się, jakie tematy są w nim poruszane, jakie emocje wywołuje czy jakie postaci w nim występują. Te informacje będą zwykle wystarczające w przypadku wierszy prostych (opisujących daną postać czy sytuację), natomiast w dziełach bardziej złożonych pomogą one dojść do tak zwanego drugiego dna. W interpretacji wiersza niebagatelne znaczenie ma również jej cel. Jeżeli wiersz interpretowany jest na przykład na potrzeby egzaminu, wtedy konieczne jest uwzględnienie kontekstu historycznego czy środków stylistycznych. Jeżeli jednak interpretujemy wiersz dla siebie, możemy puścić wodze fantazji i zastanowić się, jakie przesłanie ma konkretne dzieło dla mnie i dla mojego życia. Czytanie poezji pomaga poszerzyć horyzonty myślowe i zwrócić uwagę na pewne aspekty naszego życia lub naszej osoby. Warto więc w takiej sytuacji interpretować wiersz w odniesieniu także do nas bądź też świata, w którym żyjemy.