Profesjonalny tłumacz medyczny – lekarz medycyny czy magister filologii?

Niezmiennie od kilku dekad rynek tłumaczeń medycznych w naszym kraju przeżywa rozkwit. Obserwuje się nieustannie rosnący popyt na profesjonalnych, świetnie wykształconych tłumaczy medycznych, których stale brakuje. Dlaczego? Choćby dlatego, że choroby cywilizacyjne z rakiem na czele, cesarzem wszech chorób, zbierają coraz to większe żniwa, a od wiernej realizacji tłumaczenia medycznego zależeć może ludzkie zdrowie i życie. Artykuł niniejszy stanowi próbę przedstawienia najlepszych cech i predyspozycji do wykonywania zawodu tłumacza medycznego. Traktuje on też o różnicach, uznając za najlepsze – z pozoru paradoksalnie – cechy zupełnie przeciwne. Zależność ta staje się oczywista dopiero wówczas, gdy zestawi się dwie zupełnie odmienne formuły pracy tłumacza medycznego – ustną z pisemną.

Ogólne cechy rzetelnego tłumacza medycznego

Fach tłumacza medycznego zwykle występuje w kilku odmianach głównych. Przede wszystkim na rynku translatorskim w Polsce funkcjonują tłumacze medyczni zajmujący się tylko i wyłącznie translacjami pisemnymi. Do tej grupy należą lekarze oraz absolwenci kierunków studiów pokrewnych medycynie przekładający np. artykuły naukowe o tematyce medycznej (czytaj więcej: https://besttext.pl/services/tlumaczenia-naukowe). Zalicza się tutaj także osoby z uprawnieniami tłumacza przysięgłego, które w ten bądź inny sposób posiadły wiedzę medyczną i wykonują lub uwierzytelniają tłumaczenia kart informacyjnych leczenia szpitalnego pacjentów. Kolejną istotną grupę stanowią ustni tłumacze medyczni. Nie ulega wątpliwości, że aby w pełni profesjonalnie tłumaczyć zagadnienia medyczne, trzeba biegle władać językiem obcym, posiadać zacięcie lingwistyczne w zakresie języka ojczystego i posiąść wystarczającą wiedzę merytoryczną dotyczącą ludzkiej anatomii, fizjologii, biochemii, cytologii, metodologii diagnostyki obrazowej oraz przedmiotów klinicznych.

Jaki powinien być profesjonalny tłumacz treści medycznych?

Kandydat na profesjonalnego tłumacza tekstów medycznych (zobacz więcej: https://besttext.pl/services/tlumaczenia-medyczne) powinien posiadać następujące cechy osobowości i przymioty: staranność, analityczny umysł, cierpliwość oraz umiejętność precyzyjnego przelewania swoich myśli na papier. Ponadto powinien cechować się umiejętnością wyszukiwania istotnych informacji dotyczących tłumaczenia medycznego w zasobach Internetu i podręcznikach akademickich.

Powinien też wiedzieć, jak znajdywać hasła słownikowe z zakresu medycyny w słownikach drukowanych, słownikach online oraz na fachowych forach internetowych zrzeszających zawodowych tłumaczy. Przede wszystkim zaś dokładność i konsekwencja działania odgrywają tutaj kluczową rolę. Tłumacz medyczny musi liczyć się zatem z tym, że samo wykonanie tłumaczenia medycznego to nie wszystko. Przed nim jeszcze mozolne i drobiazgowe przeprowadzenie autokorekty, tj. sczytania po sobie tekstu przekładu, zanim zostanie on przekazany klientowi tudzież weryfikatorowi czy korektorowi zewnętrznemu, np. zatrudnionemu przez biuro tłumaczeń bądź wydawnictwo naukowe wyższej uczelni medycznej, wydające artykuły naukowe w dwóch językach – polskim oraz angielskim.

Pożądane cechy medycznego tłumacza ustnego i pisemnego z uwagi na odmienne warunki pracy

Najlepiej by było, by medyczny tłumacz ustny posiadał intelekt zdolny do błyskawicznego przetwarzania danych i sprawnej ich werbalizacji w wynikowym języku tłumaczenia. Z kolei tłumacz pisemny ma prawo do znacznie wolniejszego myślenia, przez co może on pozwolić sobie na odrobinę „ociągania się”, o ile przy danym projekcie nie będzie pracował pod silną presją czasu. Ponadto doskonale składałoby się, gdyby medyczny tłumacz ustny był również wyśmienitym słuchaczem i łapał znakomity kontakt z publicznością – gdy padnie pytanie z audytorium, w mgnieniu oka powinien je zrozumieć i wiernie przełożyć na język drugi.

Co ważne ponadto, tłumacz sekwencji mówionych powinien być wolny od wad wymowy, np. seplenienia międzyzębowego, tzn. charakteryzować się czystą dykcją. Świetnie, kiedy będzie od niego bił ciepły tembr głosu, gdyż może wówczas działać kojąco na słuchaczy.

Co lepiej sprawdzi się w tłumaczeniach medycznych – umysł analityczny lekarza vs. umysł syntetyczny filologa?

W zestawieniu porównawczym dojść można do konkluzji, iż w pracy medycznego tłumacza pisemnego przeważnie większe szanse mają kandydaci o analitycznym umyśle, tj. potrafiący drobiazgowo rozkładać fakty, ciągi słów i sekwencje myśli na czynniki pierwsze. Przeciwnie, do zawodu medycznego tłumacza ustnego predysponuje umysł syntetyczny kandydata, którego posiadanie – w zakresie realizacji przekładu – ułatwia wyciąganie samej esencji z wypowiedzi prelegentów szkolenia czy sympozjum naukowego bądź kontrahentów spotkania biznesowego. Niebanalne poczucie humoru oraz umiejętność trafnego puentowania z pewnością stanowić będą dodatkowe atuty tłumacza ustnego tematyki medycznej. Cechy te pozwolą mu wybić się ponad tłum, wyróżnić wśród coraz to rosnącej w siłę konkurencji w branży translatorskiej. Mogą zaskarbić mu sympatię uczestników prelekcji oraz otworzyć drogę do stałej współpracy z nowym zleceniodawcą. Najważniejsza różnica sprowadza się jednak do faktu, iż pisemny tłumacz medyczny przeważnie posiada wykształcenie medyczne lub okołomedyczne oraz ewentualnie licencjat z filologii obcej, natomiast profesjonalny medyczny tłumacz ustny to najczęściej filolog po studiach lingwistycznych ze smykałką do medycyny. Taka konkluzja wynika z około dwudziestoletniej praktyki tłumaczeniowej autora niniejszego tekstu w zakresie świadczenia usług tłumaczeń medycznych i farmaceutycznych dla koncernów, firm z branży medyczno-farmaceutycznej, uniwersytetów medycznych, lekarzy-naukowców oraz pacjentów.

Bio autora tekstu: Daniel Korcz, certyfikowany tłumacz medyczny języka angielskiego Naczelnej Organizacji Technicznej w Warszawie, z wykształcenia biochemik, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz University of Wales, Bangor, w szkole średniej pasjonat rozwiązywania testów językowych i uczestnik ogólnopolskiej Olimpiady Języka Angielskiego, na co dzień prowadzący biuro tłumaczeń specjalistycznych Best Text.